Coraz częściej mówi się o tym, że magazyn energii jest nieodłącznym elementem instalacji fotowoltaicznej. Największym wyzwaniem w dzisiejszych czasach nie jest bowiem wytwarzanie energii, a jej przechowywanie. Wydajność instalacji jest w dużej mierze zależna od warunków atmosferycznych i nasłonecznienia. W konsekwencji produkcja energii często nie pokrywa rzeczywistego zapotrzebowania. Czy magazyny energii rozwiązują ten problem? Czy warto mieć własny magazyn energii? I na jakie dofinansowanie możemy liczyć? Postaramy się rozwiać wszelkie wątpliwości!
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym są i jak działają magazyny energii,
- dlaczego i kto powinien w nie inwestować,
- czy można liczyć na jakąś pomoc finansową przy zakupie magazynu energii,
- na czym polega net-billing.
Rosnąca popularność fotowoltaiki w Polsce
Popularność odnawialnych źródeł energii stale rośnie. Największym zainteresowaniem wśród Polaków cieszy się fotowoltaika, która pozwala produkować prąd na własne potrzeby. Na koniec listopada 2022 roku zainstalowana moc fotowoltaiki w Polsce wyniosła niemal 12 tys. MW, czyli o 67% więcej niż rok wcześniej. Moc instalacji prosumenckich przekroczyła 8 000 MW.
Popyt na fotowoltaikę jest ściśle powiązany jest z rosnącymi cenami prądu. Inwestycja w instalację o odpowiedniej mocy to sposób na to, żeby uniezależnić się od podwyżek i na stałe obniżyć koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Nie można zapomnieć również o aspekcie ekologicznym instalacji PV. Fotowoltaika nie wpływa negatywnie na środowisko naturalne – nie wydziela żadnych szkodliwych substancji. Energia słoneczna jest odnawialna, co pozwala ograniczyć wyczerpywanie się pozostałych zasobów.
Produkcja energii z OZE ma jednak jedną wadę – jest uzależniona od zmieniających się warunków atmosferycznych, pory dnia czy pory roku. Wykorzystywanie wytworzonej energii na bieżąco często nie jest możliwe. I tu zaczyna się rola magazynów energii!
Czym są magazyny energii?
Magazyn energii to specjalne urządzenie służące do przechowywania prądu, kiedy jego produkcja przez instalację OZE przewyższa rzeczywiste zapotrzebowanie. Innymi słowy, jest to pewnego rodzaju akumulator o dużej pojemności, który umożliwia magazynowanie wygenerowanej przez fotowoltaikę energii i wykorzystywanie jej w momencie wzmożonego zapotrzebowania.
Magazyny mogą być używane wielokrotnie. Ich żywotność zależy od budowy elektrod, składu elektrolitu służącego do przechowywania energii i sposobu użytkowania.
Magazyn energii – działanie w pigułce
Wytworzona przez panele fotowoltaiczne energia najpierw wykorzystywana jest na bieżąco. Jeśli produkcja przewyższa zapotrzebowanie, pozostały prąd trafia do magazynu. Kiedy urządzenie zostanie naładowane w całości, kolejne nadwyżki energii kierowane są do sieci. Wyprodukowana przez instalację energia przechowywana jest w formie substancji chemicznej. W okresach większej konsumpcji prądu gospodarstwo domowe pobiera go z magazynu, a następnie – kiedy się skończy – z sieci.
Działanie magazynu opiera się na 4 elementach:
- anodzie,
- katodzie,
- elektrolicie,
- separatorze.
Substancja chemiczna na anodzie uwalnia elektrony do bieguna ujemnego i jonów w elektrolicie. Reakcję nazywamy utlenianiem chemicznym. Jednocześnie na biegunie dodatnim katoda przyjmuje przepływ elektronów, zamykając obwód ich przepływu. Kiedy elektrony przepływają w obwodzie zewnętrznym, jony przenoszą prąd przez elektrolit. To natomiast generuje prąd.
Rolą domowych magazynów energii jest zwiększenie autokonsumpcji darmowego prądu pochodzącego z paneli fotowoltaicznych, a także zabezpieczenie przed awariami sieci i niespodziewanymi skokami napięcia w szczytach produkcji.
Dlaczego warto inwestować w magazyny energii?
W przypadku instalacji fotowoltaicznej bez magazynu energii wyprodukowane nadwyżki trafiają prosto do sieci. Wówczas można:
- skorzystać z systemu opustów, odbierając 70-80% energii,
- rozliczyć się według net-billingu, czyli sprzedać nadwyżki, zasilając swój depozyt prosumencki.
Posiadanie magazynu energii umożliwia gromadzenie i wykorzystywanie wytworzonego prądu wtedy, gdy jego produkcja jest niewystarczająca lub ustaje całkowicie.
Magazyn energii to gwarancja samowystarczalności energetycznej nawet w 90%! Taka instalacja fotowoltaiczna pozwala niemal całkowicie uniezależnić się od sieci energetycznej. Inwestycja w magazyn energii to:
- niezależność energetyczna,
- maksymalne wykorzystanie wyprodukowanej energii,
- szansa na pokrywanie zapotrzebowania na energię w szczytowych momentach,
- brak przerw w dostawach prądu, spowodowanych awariami sieci czy innymi nieprzewidywalnymi czynnikami,
- ograniczenie negatywnych skutków przeciążenia sieci,
- dbałość o środowisko naturalne.
Domowe magazyny energii to szczególnie dobre rozwiązanie dla tych gospodarstw, które nie zużywają dużo energii w ciągu dnia, czyli wtedy, kiedy jej produkcja jest najwyższa. Ponadto doskonale sprawdzają się w miejscach narażonych na częste przerwy w dostawie prądu.
Inwestycja w magazyny energii a krajowy system energetyczny
Domowe magazynowanie wytworzonej przez instalację OZE energii elektrycznej wspiera stabilność krajowego systemu energetycznego. Magazyny są niezbędnym elementem transformacji energetycznej w kraju. Mikroinstalacje fotowoltaiczne wyposażone w magazyny usprawniają i uelastyczniają krajową infrastrukturę sieci elektroenergetycznych. Dzięki nim możliwe jest racjonalne i wydajne gospodarowanie zasobami energii, co korzystnie wpływa na klimat i gospodarkę. Dążenie do pełnej autonomii i samowystarczalności gospodarstw powinno być priorytetem dla rządowych dofinansowań.
Magazyn energii – rozwiązanie dla rolnictwa
Nowoczesne technologie szturmem wdarły się do polskiego rolnictwa. Postępująca mechanizacja gospodarstw ułatwia produkcję rolną i daje rolnikom nowe możliwości. Jednak zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną przekłada się na wysokie koszty utrzymania całego gospodarstwa. Problem są też rosnące ceny prądu. Instalacja fotowoltaiczna wyposażona z magazyn energii korzystnie wpływa na portfele rolników. Rozwiązanie pozwala całkowicie uniezależnić się od dostaw prądu z sieci. Ponadto chroni gospodarstwa przed przerwami w dostawach energii, które mogłyby znacznie zaburzyć ich pracę, obniżając tym samym wydajność całej działalności.
Firmy też mogą na tym skorzystać
Fotowoltaika z magazynem energii to także doskonałe rozwiązanie dla firm. Rachunki za prąd stanowią wysoki procent ogólnych kosztów wielu przedsiębiorstw – a w szczególności tych, które wykorzystują zautomatyzowane procesy technologiczne. Inwestycja w instalację fotowoltaiczną z magazynem energii pozwala zoptymalizować koszty prowadzenia działalności, co w efekcie może zapewnić firmie wzrost gospodarczy. Zaoszczędzone pieniądze można bowiem ulokować w innych sektorach biznesu i w ten sposób wspierać jego wieloaspektowy rozwój.
Warto wspomnieć również o zakłóceniach sieci spowodowanych awariami czy zjawiskami atmosferycznymi, które mogą generować potężne koszty. Firmy, chcąc zabezpieczyć się przed takimi sytuacjami, stosują specjalistyczne systemu zasilania gwarantowanego UPS lub agregatory prądotwórcze. Lepszym rozwiązaniem jest jednak inwestycja w fotowoltaikę z magazynem, która zapewni firmie ciągłość w dostawach prądu.
Dofinansowanie magazynu energii – program Mój Prąd
Mój Prąd to rządowy program priorytetowy, którego ideą jest wsparcie rozwoju energetyki prosumenckiej, a dokładniej wsparcie segmentu mikroinstalacji fotowoltaicznych – również tych wyposażonych w magazyny energii, magazyny ciepła i systemy zarządzania energią HEMS/EMS. Głównym celem programu jest zwiększenie produkcji energii z mikroinstalacji poprzez jej magazynowanie, a także wzrost efektywności zarządzania energią w Polsce.
W ramach programu można starać się o dotację do inwestycji w fotowoltaikę. Nowa edycja projektu – Mój Prąd 4.0 – ruszyła w kwietniu 2022 roku. Początkowo miała trwać do 22 grudnia 2022 roku, jednak zdecydowano się przedłużyć ją do 31 marca 2023 roku. Oznacza to, że nabór wniosków jest wciąż aktywny. Dobra informacja jest taka, że rząd podniósł kwoty dofinansowania. W przypadku mikroinstalacji PV z magazynem można otrzymać do 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji, przy czym nie może być to więcej niż 16 tys. zł. Warunkiem skorzystania z pomocy jest rozliczanie się z wyprodukowanej energii elektrycznej w nowym systemie net-billing. Na czym polega?
Sprawdź również: Program Mój Prąd 4.0
Na czym polega net-billing?
Net-billing to forma rozliczania prosumentów z wyprodukowanej energii elektrycznej, która zastąpiła stosowany do tej pory system opustów. Rozliczanie się na nowych zasadach jest obowiązkowe dla wszystkich właścicieli mikroinstalacji PV uruchomionych po 31 marca 2022 roku. Jak działa net-billing?
Najłatwiej wyjaśnić to, porównując go do starego systemu. Prosumenci korzystający z opustów nieodpłatnie przekazują do sieci wyprodukowane nadwyżki prądu. Energię mogą odebrać w okresach zwiększonego zapotrzebowania. W przypadku net-billingu wytworzone nadwyżki sprzedawane są do sieci po określonej przez PSE cenie. Jednocześnie prosument może kupić energię, kiedy ta wytworzona przez mikroinstalację fotowoltaiczną nie wystarcza na bieżące potrzeby. Każdy właściciel instalacji PV ma konto prosumenta, służące do rozliczania nadwyżek. Jeżeli po upływie 12 miesięcy od zdeponowania, środki nie zostaną wykorzystane na zakup prądu, prosument otrzymuje zwrot w wysokości 20% wartości energii sprzedanej w danym miesiącu.
Chociaż cena zakupu energii jest taka sama dla prosumentów, jak dla „zwykłych” klientów, to ci pierwsi wciąż oszczędzają. Związane jest to z możliwością wykorzystywania wytwarzanej przez siebie energii elektrycznej. Dzięki nowej formie rozliczania prosumenci stają się aktywnymi wytwórcami energii!
Fotowoltaika z magazynami energii to nasza przyszłość! Inwestując w instalację PV z magazynem, inwestujesz w samowystarczalność, oszczędności, nowoczesność, stabilność finansową i ochronę środowiska! Czy warto? To nie ulega żadnej wątpliwości!
Teraz już wiesz:
- co kryje się pod pojęciem magazynów energii,
- dlaczego inwestycja w magazyn się opłaca,
- czym jest program Mój Prąd i jaką dotację możesz otrzymać,
- jak działa system net-billing.
