W jednym z naszych poprzednich artykułów poruszyliśmy temat zacienienia i jego wpływu na fotowoltaikę. Działa ono destrukcyjnie na poziom wydajności paneli i ilość produkowanego przez nie prądu. Standardem w walce ze szkodliwymi skutkami zacienienia pomagają diody bypass. Na rynku dostępne jest jednak jeszcze jedno rozwiązanie – optymalizatory mocy. To właśnie nim chcemy poświęcić niniejszy artykuł. Opowiemy w nim czy są i w jakich momentach będą szczególnie przydatne.
Zobacz również: Zacienienie modułów – jaki ma wpływ i jak sobie z tym poradzić?
Kiedy diody bypass nie są w stanie pomóc?
Wbrew temu, o czym może pomyśleć większość, łatwiej poradzić sobie z zacienieniem silnym, niż tym klasyfikowanym jako słabe. Dzieje się tak za sprawą tego, że zacienienie silne to nic innego jak opadnięty liść, śnieg lub ptasie odchody. Generalnie coś, co łatwo można sprzątnąć.
Najbardziej negatywne skutki ma cień słaby, który pojawia się regularnie – powstały przez sąsiadujące drzewo, budynek, lub elementy samej instalacji. Regularny cień ma wpływ nie tylko na wydajność paneli, a także na ich stan. Regularne wystawienie modułów na cień może doprowadzić do zepsucia się diody bypass. Zacienione panele są bardziej podatne na uszkodzenia i przegrzanie.
Diody bypass dzielą panel fotowoltaiczny na trzy części. Jak widać na zamieszczonym obrazku, tworzą się dzięki temu trzy meandry. W momencie uszkodzenia lub zacienienia którychś z nich, dioda bocznikowa wyłącza odpowiadający jej obszar panelu. W ten sposób zacienienie nie wpływa na działanie reszty instalacji.
Działanie diody bypass (diody bocznikowej). Źródło grafiki: https://enerad.pl
Czym są optymalizatory mocy?
To urządzenia, które współpracują z inwerterem. Nie są samodzielnymi jednostkami jak na przykład mikroinwertery. Optymalizator umieszczany jest na powierzchni danego modułu fotowoltaicznego. Ma za zadanie sterować parametrami prądu, który wyprodukował moduł. Optymalizator ‘pilnuje’, aby moduł nie blokował innych lub aby sam nie został zablokowany przez inne urządzenia.
Najpopularniejszymi producentami optymalizatorów mocy na Polskim rynki są marki:
Solar Edge,
Huawei,
Tigo.
Zasada działania optymalizatorów do fotowoltaiki
Zalety optymalizatorów mocy
Urządzenia niosą ze sobą szereg korzyści. Przed podjęciem decyzji co do inwestycji w tego rodzaju urządzenia, warto rozważyć wszystkie za i przeciw. Pomoże przy tym z pewnością lista wad i zalet. Poniżej przedstawiamy zalety optymalizatorów mocy:
Zwiększają bezpieczeństwo
Panele fotowoltaiczne produkują prąd stały, który później jest zamieniany w prąd przemienny, dzięki pracy falownika. Prąd stały ma to do siebie, że bardzo łatwo się iskrzy. Prawidłowo zamontowana instalacja sama z siebie nie wywoła pożaru. Może jednak dodatkowo wzniecać ogień. W trakcie pożaru wyłączenie falownika może okazać się mało pomocne, ponieważ prąd stały będzie dalej płynął w przewodach instalacji. Optymalizator mocy wyposażony w wyłącznik bezpieczeństwa może na czas odciąć instalację, ograniczając ewentualne szkody. Nie każdy producent oferuje taką opcję, dlatego każdemu, komu zależy na bezpieczeństwie zalecamy dokładną weryfikację możliwości danego optymalizatora.
Pozwalają kontrolować działanie instalacji
Dzięki optymalizatorom można w ekspresowym tempie dowiedzieć się, który panel fotowoltaiczny uległ usterce. Od razu jednak zdradzimy, że nie opłaca się sięgać po optymalizatory wyłącznie z powodu kontrolowania instalacji, ponieważ umożliwia to sam inwerter. Wystarczy skontrolować napięcie instalacji o danej godzinie. Jeżeli jest mniejsze niż zwykle, to znak, że któryś moduł uległ uszkodzeniu. Nowoczesne inwertery są w stanie generować raporty, które użytkownik może w każdej chwili sprawdzić za pomocą swojego telefonu.
Pomagają instalacji radzić sobie z cieniem
Optymalizatory mocy pozwalają zmniejszyć straty spowodowane zacienieniem nawet do 40%! Stała i regularna ekspozycja na zacienienie może spowodować uszkodzenie diody bypass. Optymalizator w małym stopniu ogranicza prawdopodobieństwo zepsucia się diody. To główna zaleta działania tego urządzenia, która nieraz jest decydującym powodem by w niego zainwestować.
Przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją optymalizatorów mocy do paneli fotowoltaicznych
Wady optymalizatorów mocy
Nie ma rozwiązania bez wad. Optymalizatory mocy posiadają swoje mocne strony i jest to fakt, który potwierdziliśmy nieco wyżej. Tam gdzie są zalety, są i wady. Przedstawiamy główne wady działania optymalizatorów mocy:
Mogą zepsuć się szybciej, niż same panele
Optymalizator może zepsuć się prędzej niż panel fotowoltaiczny i ma to szczególne znaczenie dla tych, którzy planują zakup tego urządzenia by móc monitorować instalację. Optymalizatory mocy to technologia dość nowa, niedopracowana w takim stopniu jak panele i w dodatku dużo bardziej skomplikowana. Czasem dodanie nowego urządzenia może przysporzyć większych problemów niż nie robienie tego.
Nieznacznie zwiększają moc instalacji gdy nie ma zacienienia
Warto w tym miejscu podkreślić znaczenie słowa ‘nieznacznie’. Jeżeli instalacja nie jest regularnie zacieniana, moc instalacji będzie zwiększona zaledwie w 1-2%. Dla osób, które nie mają problemu z zacienianiem modułów, zakup optymalizatora mija się z celem.
Wymiana optymalizatora jest bardzo trudna
Wymiana optymalizatora oznacza wspinaczkę po dachu, co nie należy do czynności łatwych i przyjemnych. W dodatku, podczas próby dostania się do optymalizatora można uszkodzić panel fotowoltaiczny. Sama gwarancja na optymalizator zazwyczaj wynosi 25 lat. Nie obejmuje jednak kosztów robocizny, a samego sprzętu.
Kiedy optymalizatory mocy mają sens?
Jedyną sytuacją, kiedy optymalizatory mocy mają sens jest sytuacja, w której instalacja fotowoltaiczna jest stale narażona na duży stopień zacienienia. Jest to idealne rozwiązanie dla każdego, kto ceni sobie bezpieczeństwo. Osoby, które chcą zainwestować w optymalizatory dlatego, że pozwalają one monitorować działanie instalacji mamy złą wiadomość – inwestycja nie do końca się opłaci. Pamiętajmy, że ewentualne zacienienia możemy przewidzieć wcześniej. Z pewnością wyłapie je doświadczony projektant.
Optymalizator mocy – koszt
Ilość optymalizatorów zależy od wielkości instalacji. W zależności od producenta i możliwości urządzenia dostępne są one w kwocie od 180 do około 360 złotych za sztukę. Przyjmując, że instalacja liczy 11 modułów, koszt zakupu optymalizatorów może wynieść od 1 980 do nawet 3 960 złotych. O słuszności inwestycji w optymalizatory mocy warto porozmawiać z kimś doświadczonym w temacie. Sens zakupu powinno przewidzieć się już na etapie projektowania instalacji, przewidując stopień zacienienia.
Jeżeli jesteś zainteresowany tematem paneli fotowoltaicznych, zapraszamy do przeczytania artykułów z naszego bloga oraz linków zamieszczonych poniżej. Zachęcamy także do kontaktu z naszymi doradcami poprzez pozostawienie danych kontaktowych w formularzu poniżej.
Więcej informacji o fotowoltaice znajdziesz tutaj:
